Doorgaan naar hoofdcontent

Barbara Dennerlein, de Tornado van de Hammond B3

De grote opmars van het Hammond orgel in de jazz begon na de Tweede Wereldoorlog. Na de achteraf gezien toch wat kneuterige pogingen van Jackie Davis, met onder meer The Cuckoo Waltz, viel het instrument als snel in handen die meer gevoel voor swing hadden. Milt Buckner liet onder meer bij Lionel Hampton horen dat de Hammond uitstekend past in een band die op swing en jive is gericht. Wild Bill Davis bracht vrijwel dezelfde boodschap maar dan bij de bigband van Duke Ellington. Bill Doggett bediende via zijn orgel het rhythm and blues circuit. Het was Jimmy Smith die hardbop van midden jaren vijftig de heftig swingende en boppende vertolking gaf, welke als voorbeeld diende voor een keurig Beiers meisje uit München, Barbara Dennerlein.

















De kwalificatie, de Orgeltornado uit München, werd haar toegevoegd na haar eerste televisieoptreden in 1982 en heeft sindsdien als zichzelf bevestigende voorspelling gewerkt. Op dit moment is Barbara Dennerlein in Europa een van de grootsten op de Hammond B3 en kan zij de vergelijking met die andere Europese organiste, Rhoda Scott, glansrijk doorstaan. Barbara Dennerlein werd in 1964 in München geboren. Zij maakte op elfjarige leeftijd kennis met een eenvoudig electronisch orgel. Na anderhalf jaar lessen op een electronisch orgel met twee toetsenborden en baspedalen, studeerde zij op eigen kracht verder verder. Op vijftienjarige leeftijd speelde Barbara voor het eerst in een jazzclub. Ze formeerde haar eigen combo's, waarbij ze vaak beduidend jonger was dan haar medemusici. Vaak werkte ze samen met musici die qua uitvoering veel meer ervaring hadden.

Toen haar derde plaat in 1985 verscheen, de LP Bebab, was dat op haar eigen label. Voor de LP Take Off ontving zij in 1995 de 'Preis der deutschen Schallplattenkritik' Later datzelfde jaar volgde de Jazz Award voor diezelfde LP, vanwege het feit dat 'Take Off' enkele maanden achtereen nummer een stond als de best verkopende LP in Duitsland. Waar is dit succes, dat tot nu toe voortduurt, op terug te voeren? Allereerst op een intensieve en technisch briljante beheersing van de Hammond B3 en wat daar aan synthesizers en andere electronica aan te koppelen valt. Voorts is het de stijl, die in het begin te herleiden was naar die van Jimmy Smith, maar die intussen van hardbop naar postbop en de aanverwante freejazz tendeert. In de afgelopen jaren heeft Dennerlein getoerd, dan wel platen gemaakt, met avant-gardisten als Ray Anderson, Randy Brecker, Dennis Chambers, Roy Hargrove, Mitch Watkins, en Jeff 'Tain' Watts. Het zijn zonder uitzondering platen met een hoog swinghalte, vol technische hoogstandjes maar vooral een exposé van Dennerleins muzikaliteit en haar vermogen om te improviseren.

Naast platen voor haar eigen label maakte ze drie platen voor Enja Records en drie voor het roemruchte Verve-label. Op haar eerste LP verschenen onder meer vier eigen composities en ook op andere platen vormt eigen werk onderdeel van het repertoire. Haar composities variëren van relatief eenvoudig bluesgeoriënteerd werk tot romantische ballads of uptempo nummers met elementen uit latinjazz, hardbop, funk en swing. De snelle tempo's en de ritmische figuren die zij in haar improvisaties gebruikt, vereisen vaak razendsnel voetpedaalwerk. Zowel maatwisseling als harmonische wisselingen zijn kenmerkend voor haar spel.

Haar optredens zijn afwisselend, dan weer met een kwintet daar weer solo. Ze heeft verbindingen met MIDI ingebouwd in de voetpedalen, zowel als in de toetsen van de toetsenborden van haar orgel, zodat ze sythesizers en samplers direct aan haar spel kan toevoegen. Naast die meer technische verruiming van haar muzikale blikveld is er ook het kerkorgel dat sinds 1994 op haar aandacht mag rekenen. In 2002 nam ze de eerste van drie platen met kerkorgelmuziek op. Dat resulteerde in: Spiritual Movement No.1 in 2002, daarna Spiritual Movement No. 2 (live at Kaiser William Memorial Church in Berlin) in 2008 en Spiritual Movement No. 3 (live 2008 concert op het Rieger orgel van de Stadtpfarrkirche in Fehring, Austria, met gitarist Edi Köhldorfer) in 2012. Daarnaast nam ze deel aan projecten met symfonieorkesten, zoals Change Of Pace, met het Munich Philharmonic Orchestra uit 2007.

De Hammond B3 wordt sinds 1983 niet meer gebouwd. Elk instrument was het resultaat van handarbeid. De klank is bijzonder, toonvorming ontstaat op elektromagnetische wijze. Maar ook de klank van een pijporgel in een kerk of een concertzaal mag al bijna achttien jaar op de interesse van Dennerlein rekenen. Haar eigen Hammond is al meer dan vijftig jaar oud. Bij het transport wordt ze geholpen door een technicus. Ze is vertrouwd met de klassieke jazzpodia zoals de Blue Note in New York of Ronnie Scott’s Club in Londen, maar ook de internationale jazzfestivals zoals Montreal, Vancouver, Toronto, Edmonton, Victoria, Pori, Molde, Arhus, Kortrijk, Vitoria, Berlin, Frankfurt, Leverkusen en het North Sea Jazzfestival hebben Dennerlein op hun podia gehad. Intussen is ze bijna vijftig jaar en heeft ze haar plaats in de top van de internationale jazz gevonden.

Bijdrage: C.P. Vincentius

Reacties

Populaire posts van deze blog

Victor Kaihatu 1939 - 2014

Victor Kaihatu, een van de bekendste contrabassisten in Nederland is begin mei van dit jaar overleden. Hij werd in 1939 in Java geboren en was een van de Indische Nederlanders, zoals b.v. de gebroeders Pronk, die de bebop een warm hart toedroegen. Hij was van Molukse afkomst. In het begin van zijn carrière, begin jaren zestig, vormde hij samen met zijn broer Ferry de indorockformatie The Emeralds, waar de broers een aantal hits, zoals 'Memories' mee scoorden. Ook zal zijn naam verbonden blijven aan het krontjong ensemble, dat hij jarenlang leidde. Victor Kaihatu heeft bij een groot aantal uiteenlopende jazzformaties gespeeld. Vanaf begin jaren zestig tot midden jaren zeventig was hett vooral avant-gardejazz wat de klok sloeg. Zo maakte hij in de loop der jaren deel uit van de combo's van Nedley Elstak en Pierre Courbois en speelde hij later vier jaar bij Loek Dikker en bij het Willem Breuker kwartet. Het Misha Mengelberg kwartet ( met naast Mengelberg Piet Noordijk, Han B

CD: Mark Wade Trio - Event Horizon

Hoewel al twintig jaar actief, nu pas is er het debuutalbum van Mark Wade. Het was het wachten waard! Het album Event Horizon van het Mark Wade Trio is een genot om naar te luisteren. Basis Mark Wade, drummer Scott Neuman en pianist Tim Harrison hebben een puik album afgeleverd. De ritme sectie gidst je strak en soms verrassend door het album met op en top jazz melodielijnen van de piano. De ervaring van Wade spat er van af, eerder was hij actief voor gelouterde jazzmuzikanten als James Spaulding, Peter Eldridge en Don Byron. Het in eigen beheer uitgebrachte album bevat naast de cover 'If I only had a brain' nog acht eigen composities van Wade. Luister hier naar een aantal nummers van de cd of kijk voor meer informatie op: www.markwademusicny.com

Charlie Parker, 12 maart 1955

Het is 60 jaar geleden dat Charlie Parker overleed, na een leven vol van fantastische, vernieuwende muziek, maar ook van excessen.   Het was te laat, toen dokter Robert Freymann op de avond van 12 maart 1955 naar het luxueuze Stanhope Hotel in New York werd geroepen. De patiënt was al overleden. In een fauteuil voor het televisietoestel lag Charlie 'Bird' Parker. De doodstrijd van de saxofonist had drie dagen geduurd. Al die tijd lag hij in het appartement van de rijke Baronesse de Koenigswarter. Bij aankomst kon de arts alleen de dood constateren en  de lijkwagen oproepen. In het laatste maanden voor zijn overlijden was Parker lichamelijk een wrak. Alcohol, heroïne en pepmiddelen hadden hun tol geëist.  In de pathologische afdeling van het ziekenhuis schatte men zijn leeftijd tussen 50 en 60 jaar. Feitelijk werd Parker slechts 34 jaar. Zijn excessieve levensstijl had hem gesloopt. Anderzijds had juist zijn extreme stijl van musiceren hem tot een van de topmusic